Ładna pogoda sprzyja spacerom na łonie przyrody. Ludzie spędzają wolny czas pojawiając się na świeżym powietrzu w lasach, parkach oraz na polanach. Niestety na to czekają kleszcze, które pojawiają się już przy temperaturze 7 st C. Oznacza to, iż na ugryzienie przez kleszcza jesteśmy narażeni właściwie we wszystkich miesiącach od początku marca aż do listopada.
Spacerując nie trudno „złapać” kleszcza. Ugryzienie tego pajęczaka może spowodować liczne choroby, które mogą stanowić zagrożenie. Trzeba być przygotowanym na samodzielne usunięcie kleszcza lub posiłkować się pomocą personelu medycznego.
Choroby przenoszone przez kleszcze
Borelioza, krętkowica kleszczowa, choroba z Lyme (łac. borreliosis, morbus Lyme) – wieloukładowa choroba zakaźna wywoływana przez bakterie należące do krętków. Najczęściej genogatunkami będącymi czynnikiem etiologicznym są: Borrelia burgdorferi sensu stricto, Borrelia garinii i Borrelia afzelii, przenoszona na człowieka i niektóre zwierzęta przez kleszcze z rodzaju Ixodes. Zakażenie człowieka następuje po ukłuciu i żerowaniu kleszcza w skórze.
Objawy boreliozy zlokalizowanej: rumień wędrujący- po 1-4 tygodni od ugryzienia pojawia się zaczerwienienie w postaci okręgu wkoło miejsca ugryzienia, objawy grypopodobne, naciek limfocytarny- czerwony niebolesny guzek najczęściej pojawia się na małżowinie usznej, mosznie, sutkach.
Objawy boreliozy rozproszonej- nawracające zapalenie stawów, ból głowy jako jedyny objaw zapalenia opon mózgowo rdzeniowych, porażenie nerwu twarzowego, zapalenie mięśnia sercowego.
Objawy boreliozy przewlekłej-zanikowe zapalenie skóry, przewlekłe zapalenie stawów, zapalenie mięśni.
Kleszczowe zapalenie mózgu- do zakażenia dochodzi w wyniku ugryzienia przez kleszcza zakażonego. Choroba przebiega dwufazowo. Początkowo objawy są grypopodobne, dodatkowo wymioty, nudności biegunka. Takie objawy trwają około 7 dni a u 80% chorych w tym czasie dochodzi do samoistnego wyleczenia. U pozostałej grupy rozwijają się tzw. neuroinfekcje czyli zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu lub zapalenie rdzenia kręgowego. U większości zakażonych objawy mijają po około 3-4 tygodniach.
Babeszjoza- choroba pasożytnicza występująca u ludzi i zwierząt wywoływana przez pierwotniaki Babesia przenoszone przez kleszcze rodzaju Ixodes. U większości społeczeństwa jeśli dojdzie do zakażenia babeszjoza przechodzi bezobjawowo. Natomiast jeśli przyjmie postać objawową może przypominać objawy malarii. Objawy występują zwykle pi 1-4 tygodniach od zakażenia. Pojawiają się objawy grypopodobne gorączka, dreszcze, potliwość, zmęczenie, ból mięśniowo stawowy, nudności, wymioty. W padaniu palpacyjnym można wyczuć powiększenie wątroby i śledziony.
Ugryzienie przez kleszcza może dodatkowo wywołać choroby: anaplazmozę oraz riketsjozę.
Usuwanie kleszcza
Kleszcza należy usunąć najszybciej jak to możliwe. Im dłużej kleszcz jest w ciele tym większe prawdopodobieństwo zakażenia patogenami. Ukłucie kleszcza jest bezbolesne, gdyż zawiera on w swojej ślinie środek znieczulający, dlatego bardzo ważne jest oglądanie swojego ciała po leśnych wycieczkach lub spacerach.
Aby usunąć kleszcza potrzebujemy narzędzia w postaci pęsety, peana lub specjalnego narzędzia, które możemy kupi
w aptece. Najważniejsza zasada bez względu na używane narzędzie to aby złapać kleszcza jak najbliżej skóry. To powstrzymuje przed możliwością zgniecenia kleszcza i wydostania się całej zawartości odwłoka z płynami ustrojowymi do organizmy człowieka.
Kleszcza usuwamy powoli, pionowo, nie używając gwałtownych ruchów, delikatnie jak najbliżej skóry.
CO JEŚLI KAWAŁEK KLESZCZA ZOSTANIE W CIELE?
Usunięcie kleszcza nie jest w cale łatwą czynnością. Podczas usuwania kleszcza bardzo często dochodzi do urwania kleszcza w połowie i odwłok odchodzi natomiast w ciele pozostaje „głowa” kleszcza. Co w takiej sytuacji? Nasz organizm jest na tyle mądry że potraktuje to jako ciało obce i usunie je samo. Nie należy rozgrzebywać rany, nie wolno wydłubywać tych resztek ponieważ może dojść do zakażenia miejsca ukłucia.
Po usunięciu kleszcza miejsce ukłucia psikamy np. octeniseptem i zostawiamy NIE ZAKLEJONE!
OBSERWACJA
Po usunięciu kleszcza bardzo ważna jest obserwacja miejsca ukłucia. Należy pamiętać aby codziennie przez około 4 tygodnie obserwować miejsce ugryzienia. Jeśli w tym czasie pojawi się zaczerwienienie, ból, obrzęk należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza w celu wykonania badania w kierunku chorób przenoszonych przez kleszcze.
BADANIE KLESZCZA
W Polsce około 30% kleszczy jest nosicielami groźnych dla człowieka chorób. W dzisiejszych czasach istnieje możliwość przebadania takiego kleszcza w kierunku wykluczenia jego zakażenia.
Po usunięciu kleszcza należy zapakować go do pojemnika na mocz oraz woreczka strunowego. Następnie przekazać do badania w szpitalu zakaźnym lub laboratorium.
Rejestracja telefoniczna:
Węgrzce 12 445 95 55 ; 535 628 912
Przybysławice 570 050 975
Kontakt e-mail: familiamedicina@op.pl